Kort getest: BMW R 12 Option 719

Wheels & Waves, strand & surf, bbq & prosecco, scramblers & boxers en vooral: een bevoorrechte community van het meest sophisticated & distinguished allooi. Fijn, maar de realiteit is anders, namelijk het strand van Almere op een dinsdagmiddag. Wég magie, weg idylle. Maar of dat de schuld van de R 12 is?

BMW is niet van gisteren, ook figuurlijk niet. Tijdens het ultra-hippe Wheels & Waves-evenement van 2015 hadden de Duitsers op iedere straathoek van epicentrum Biarritz ‘toevallig’ de net nieuwe R nineT geparkeerd, zodat de vele duizenden bezoekers BMW’s nieuweling permanent en ongemerkt ingeprent kregen. Met succes, want met deze superslimme actie haakte de Duitse firma in op de renaissance van oude boxerblokken onder de überhippe rijders onder ons. Resultaat: de klassieke, majestueuze, luchtgekoelde boxerblokken waren niet aan te slepen.

De Duitsers voedden deze revival met een reeks R nineT-modellen, uiteenlopend van de Racer tot aan de Urban G/S, maar een serieuze cruiser bleef achterwege. Tot nu met de introductie van de R 12, verkrijgbaar in een retro-naked nineT-versie en een verder naamloze, budgettair beter verantwoorde R 12 cruiser.

Ons testmodel ontstijgt de anonimiteit door de Option 719-toevoeging én een titanium Akrapovic die past bij deze motor als een sissybar bij een M 1000 RR: het ziet er niet uit. De standaard dubbelloops pijp oogt stukken fraaier en zal weinig stiller klinken, dus bespaar je die 1.168 euro.

Even kort door de bocht (want dat kan zeker met de R 12) vind ik de R 12 Option 719 een beetje een verwarrende motor. Met de R 12 moet je cruisen, en dat schreeuwt om een spoedcursus onthaasten. Met 110 km/u op de onmisbare cruisecontrole het halve land doorkruisen zorgt niet alleen voor een trillingsarm motorgedrag en een verbruik van 4,8 liter op honderd, dit soort ‘slow cooking’ geeft ook inzicht in de onderhuidse doorontwikkeling van klassieke, luchtgekoelde techniek.

De vroege injectieboxers van een jaar of vijftien geleden ‘rückelden’ erop los bij constante snelheid en kenden een vermogens- en koppelopbouw die zo grillig en vol pieken en dalen was dat het wel een Alpenlandschap leek. Nu, met zoveel strengere emissie-eisen, loopt de krachtbron bij zowel acceleratie als deellast feilloos en ‘lekker vet’ rond. Ja, mechanisch geluid van bewegende delen blijft hoorbaar op de luchtkoeler, maar zulk geknisper behoort tot de charmes van deze dikke joekel.

Minder charmant zijn de ‘kloenken’ uit de versnellingsbak bij stapvoets overschakelen en manoeuvreren, waarbij de bekende enorme carteromhulling als klankkast lijkt te fungeren. Sommige hardcore boxer-adepten zullen hiervoor ook een mantel der liefde in de kast hebben hangen. Niet onterecht, want het schakelgevoel in het pedaal is ronduit voortreffelijk, net als de koppelingdosering met de linker vingers.

Ploffend bij 4.000 toeren over een strontvervelende snelweg begint het cruisergevoel – maar vooral het legale cruisertempo – door te dringen. De opvallend royale veerweg van 12 centimeter uit de monodemper werpt zijn vruchten af; alleen zeer felle bobbels in het wegdek snijden door het ruggenmerg en kunnen niet meer door het fijne zadel geabsorbeerd worden. Even snel inhalen vraagt een bescheiden draai aan het gashendel.

Bij de eerste afrit slaat de beloofde verwarring toch toe. Van een ietwat bejaard aandoende cruiser blijkt de R 12 zich plots te ontpoppen tot een verdraaid strak sturende machine. Aan het eind van de afrit komt meteen verrassing nummer twee: onverwacht hard en nogal on-cruiser-achtig hakken de voorste Brembo’s er stevig in. Worden we dan toch weer uitgedaagd op deze ontspannen bedoelde machine?

Nog een afslag onderstreept het vermoeden; deze slechts 227 kilo lichte R 12 is een feestje in manoeuvreren, mede dankzij een betrekkelijk stug afgestelde Marzocchi vork. Waar stukken zwaardere cruisers pas na de inzet van lichamelijk geweld een hoek om gaan en je dan nog maar moet zien waar het schip strandt, laat de R 12 zich zeer alert, direct en met heldere input besturen.

Voeg daarbij een stel Brembo’s (met bochten-ABS) als guillotinemessen en mijn relaxte intenties monden toch weer uit in oneigenlijk gebruik. Natuurlijk, met zijn lange, lage bouw wil bij bochtenwerk op hele hoge snelheid de zaak wat beginnen te wringen en te deinen onder invloed van flauwe bobbels en spoorvorming, maar da’s onvermijdelijk op een motor als deze.

Dit stop & go-gebruik toont wel dat de 1.170cc boxer het moet hebben van een vetgemest middengebied, zeker wanneer je met een druk op de knop de Rock-modus inschakelt. Daarin manifesteert de boxer een levendiger, actiever en brutaler motorkarakter dan in de Roll-modus, al valt in beide modi dagelijks makkelijk te rijden. In de eerste en laatste twee-drieduizend toeren valt echter weinig te beleven. Zeker tot drieduizend toeren presteert het blok wat lauwtjes voor een twaalfhonderd twin, juist het gebied waar je geen zin hebt in terugschakelen.

De krachtsontwikkeling in de laatste 2-3.000 tpm heeft BMW rigoureus afgekapt; daar waar de R 12 nineT nog verder dendert tot 109 pk, 14 pk meer dan deze cruiser. Klinkt logisch, gezien het bredere inzetgebied van de naked nineT. Maar waar de R 12 wel wat laagtoerige compensatie zou verdienen in ruil voor deze hoogtoerige castratie, kan hij dat op zijn buik schrijven; tot de resolute afbouw van zijn koppel en vermogen vanaf 6.000 toeren is de krachtsontwikkeling geheel identiek. Beetje sneu.

De voorzijde voelt als in beton gegoten. Bij gebruik van de nijdige voorremmen blijft een diepe duik in de veren volledig afwezig. Sterker nog, ik heb onderweg toch even moeten dubbelchecken of BMW niet een gecamoufleerd Telelever-systeem op de R 12 had geschroefd … om vervolgens naast een conventionele upside-down ook een stuurdemper te ontdekken. Dat lijkt me een erfenis van de 109 pk sterke nineT, want de standaard 95 pk R 12 kan makkelijk zonder.

Verstelbaar is de Marzocchi overigens niet, voor de achterveer hoef je maar aan een grote draaiknop rechts te draaien. Verwacht over het geheel genomen geen fluwelen waterbedcomfort op de R 12 Option 719; de voor luxepaarden wat straffe afstelling is BMW’s bewuste keuze voor het behoud van knap stuurwerk. Daarom is de R 12 Option 719 ook weer geen cruiser pur sang, zo eentje op Amerikaanse leest geschoeid, maar eerder een relaxte versie van de R 12 nineT.

Conclusie Een beetje betaalbare cruiser had BMW niet meer in zijn assortiment, vandaar de uitvinding van de pure R 12 voor net geen 15.000 euro. Maar zoals zo vaak loopt het qua opties weer tomeloos uit de hand en gier je met het 719- en Comfortpakket en nog wat snuisterijen zomaar richting 20.000 euro. Ook deze Option 719 komt verreweg het best tot zijn recht in hoogzomerse omstandigheden en een subtropisch decor. Maar hitsige strandfeesten, gloeiende kampvuren, nachtelijke romances en zand over je katerige kop; die bestaan vooral in je vurigste dromen, zolang je zelf niet in actie komt en de stoute laarzen aantrekt. De R 12 Option 719 kan je in ieder geval in de juiste richting sturen. En goed ook.

Plus- en minpunten
+ Kan ook vanaf € 14.990,-
+ Vette kracht in het midden
+ Echte remmen, echte vering
– Pk’s eraf zonder Nm’s erbij
– Gepersonaliseerd voor iedereen
-Stiekem een hoog ‘zelfverklaarde alpha male’-gehalte

Lees de volledige test in Motorrijder september 2024

Motor: 1.170cc, 4 kl./cil., lucht/olie gekoelde boxer
Boring x slag:  101 x 73 mm
Compressieverhouding:         12:1
Max. vermogen:            95 pk @ 6.500 tpm
Max. koppel: 110 Nm @ 6.000 tpm
Brandstofvoorziening:               Bosch BMS-O motormanagement, 50 mm, ride-by-wire
Transmissie:   zesbak, cardan, quickshifter up/down
Frame:                  eendelig stalen buizenframe, aangeschroefd subframe
Voorvering:       45 mm Marzocchi upside-down, niet verstelbaar, veerweg 120 mm
Achtervering: Paralever met monoshock, veervoorspanning en uitgaande demping verstelbaar, veerweg
120 mm
Voorrem:            310 mm schijven met Brembo 4zuigerklauwen, ABS Pro (bochten-ABS)
Achterrem:       220 mm schijf met Brembo 2zuigerremklauw, ABS Pro (bochten-ABS)
Banden voor/achter: 100/90-R19 / 150/80-R16 (Bridgestone Battlax BT46)
Wielbasis:         1.520 mm
Balhoofdhoek/naloop:             29,3°/132,5 mm
Gewicht:            227 kilo (rijklaar)
Zithoogte:          754 mm
Tankinhoud:    14 l
Prijs België:      € 19.708,- (incl. Comfort Pack, optioneel digitaal display en Akrapovic)
Prijs Nederland:            € 22.034,- (idem)

Tekst Joost Overzee • Fotografie Henny B. Stern