Ontmoet je helden

In net geen 20 jaar motorjournalistiek is er welgeteld één nummer dat ik in m’n boekenkast bewaar in plaats van op de amorfe stapels door elkaar gehaspelde jaarhangen, en dat is het nummer met de perspresentatie van de Ducati Paul Smart Replica, toen nog voor het magazine Motorwereld.

Veel is me niet bijgebleven van het hele gebeuren, behalve dat ik logeerde in met voorsprong de duurste hotelkamer uit m’n carrière, de Imperial Suite ergens in Firenze. Wat me absoluut wél is bijgebleven, is dat Paul Smart persoonlijk aanwezig was én meereed in de groep waarin ik was ingedeeld. Tijdens een koffiestop heb ik hem op de man af gevraagd om het verhaal te doen over z’n illustere Imola 200-zege voor Ducati, in 1972.

Het moet zowat de drieduizendste keer geweest zijn dat hij dat verhaal vertelde, maar hij bleek oprecht z’n eigen belang in het hele gebeuren nog steeds wat te minimaliseren en deed gedetailleerd en met veel humor uit de doeken hoe hij de man was die Ducati ervoor behoed had om dieselmotoren voor trucks te gaan bouwen.

Fabio Taglioni bouwde Ducati’s eerste ‘dikke’ motorblok, in de vorm van de 750cc L-twin met koningsas én desmodromische kleppenaandrijving. Paul Smart werd door z’n vrouw Maggie (overigens de zus van Barry Sheene) bijna letterlijk op de raceversie van de 750SS geduwd omdat ze het geld nodig hadden. Smart zelf vond niks aan de Duc, volgens hem was hij te traag; hij was intussen immers de schreeuwende en gewelddadige 750cc tweetakten gewend geraakt. Tot hem verteld werd dat hij bij z’n eerste testrit het ronderecord gebroken had. Smart won de Imola 200, Ducati besliste om alsnog in te zetten op motorfietsen, en de rest is geschiedenis.

Paul Smart was ook de pionier van de buitenboordstijl, het naast de motor gaan hangen om een gebrek aan grondspeling te compenseren. In die zin heeft de man zowat elke racer en circuitrijder sinds de jaren 70 beïnvloed. Toch bleek hij de vriendelijkste, volstrekt van ego ontdane, meest aanspreekbare (en nog steeds stevig sturende) man die je kon voorstellen. Hij handtekende nadien met veel plezier het verhaal over ‘zijn’ replica. Vandaar dat ik het zo koester.

Paul Smart overleed op 27 oktober bij een motorongeval, hij werd 78. Als je iets moet onthouden van dit verhaal, dan is het in de eerste plaats de naam Paul Smart, en in de tweede plaats: ontmoet je helden. Ze zijn het waard.

Fotografie: Archief A. Herl