Toerroute: Van Raalte naar America (179 km)

Dik twintig jaar geleden woonde ik een tijd in Raalte, startpunt van deze route. Nadat ik een half jaar in de schaduw van Amsterdam had gewoond, was Raalte voor mij een verademing. Veel groen om te fietsen, te wandelen en met de motor te rijden overgoten met een saus van nuchterheid en gezelligheid. Van het American Motorcycle Museum naar America rij je door een streek die barst van het groen en baadt in de rust.

De mist trekt stilaan op als we na een kilometertje of vijftien de Nijverdalsebergweg opdraaien. Ie-de-reen in een straal van honderd kilometer rond deze plek kent deze weg als ‘de Holterberg’. In een land dat grotendeels onder de zeespiegel ligt, is een berg van zomaar eventjes 75 meter hoogte een belevenis op zich.

De Nijverdalsebergweg snijdt het Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug netjes in tweeën en biedt fantastische vergezichten. “Zet er een paar giraffen bij en het lijkt wel de Afrikaanse savanne”, merkt fotograaf Peter terecht op. De zandgrond is bedekt met grassen en struiken, op de paden en paadjes die het gebied doorkruisen is het vroeg in de ochtend al een drukte van belang. De omgeving en de koele ochtendlucht zetten duidelijk aan tot sporten.

Over perfect geasfalteerde wegen en weggetjes gaat het zuidwaarts. Na vijftig kilometer sturen door het groen heb ik al een paar herten, een Vlaamse gaai en een joekel van een roofvogel gespot. Zet je vizier sowieso op een kier zodat je de gezonde lucht van het platteland maximaal naar binnen kunt trekken, het geeft de rit een extra dimensie. Tussen Lochem en Groenlo dwarsen we een aantal kanaaltjes, Lichtenvoorde (bekend van de Zwarte Cross) laten we links liggen, Hanzestad Doetinchem houden we aan onze rechterkant.

Iets ten zuiden van ’s Heerenberg steken we de grens met Duitsland over, in Emmerich brengt een imposante hangbrug ons naar de andere oever van de machtige Rijn. Een landsgrens oversteken blijft voor mij iedere keer weer een fascinerende gebeurtenis. Hoe een omgeving en de inrichting van een maatschappij op een paar tientallen meters zo ingrijpend kunnen veranderen, ik vind dat uitermate fascinerend. In Kleve zoeken we eventjes de dijk van de Kellener Altrhein op, Louisendorf is een dorp van twee keer niks dat letterlijk rond de kerk is gebouwd. Te midden van de velden staat het kerkje; de vier straten die Louisendorf rijk is, zijn als een ruit rond de kerk aangelegd. Redelijk bizar.

Na Goch zetten we een nieuwe flirt met de grens in over een bevreemdend stratenpatroon dat wel door Mondriaan lijkt bedacht. Vlak voor Knikkerdorp (jawel) rijden we langs het Nationaal Park De Maasduinen Nederland terug binnen, een paar kilometer verder steken we de Maas over en wordt het landschap weer zo plat als een pannenkoek. Champignondorp Horst heeft officieel Horst aan de Maas en ligt in de provincie Limburg, terwijl de meeste mensen Limburg toch een stuk zuidelijker zouden situeren op de kaart. Op de laatste kilometers richting America kan ik niet anders dan luidkeels “Het is een kwestie van geduld, rustig wachten op de dag. Dat heel Holland Limburgs lult, dat heel Holland Limburgs lult!” brullen/zingen, een nummer van de lokale tex-mexband Rowwen Hèze die in de jaren negentig frequent op de podia van Vlaamse zomerfestivalletjes te zien en te horen was. Kortom: Rowwen Hèze is voor mij onversneden jeugdsentiment.

De band is genoemd naar Christaan Hesen, een dorpsfiguur uit America, en een van de platen van de band van frontman Jack Poels heet ‘Station America’. Om maar te zeggen dat de lokale verankering van de band (die intussen al meer dan dertig jaar door de Lage Landen toert) best sterk is. Een bruisende metropool is America niet, een discreet dorpje dat volledig in lijn is met de rust van onze route van vandaag des te meer. Wil je de dag afsluiten met een kop koffie, dan is Eindhoven op twintig minuutjes van America de beste optie.

Praktisch Met een afstand van 179 kilometer is het geen goed idee om deze route, inclusief de heen- en terugrit, op één dag af te jakkeren. Maak er een tweedaagse uitstap van. Op dag één rij je richting Raalte en bezoek je het American Motorcycle Museum, slapen kan in het Salland Inn Hotel vlak naast het motormuseum. De route zelf rij je dan op de tweede dag van je uitje, vanaf eindpunt America ben je in tien minuten op de A67 die je terug naar Eindhoven loodst. De route loopt uitsluitend over goed verharde wegen. Download de route

American Motorcycle Museum Raalte Honderdveertig oude Amerikaanse motoren, elk met een verhaal, verzameld in een museum dat gebouwd is in de typische stijl van de schuren die het platteland rond Raalte sieren. Op dezelfde site een stemmige taverne en een ruim hotel dat perfect inspeelt op de noden en wensen van motorrijders.

Sallandse Heuvelrug Sinds 2004 is de Sallandse Heuvelrug door de Nederlandse overheid beschermd als Nationaal Park. Het unieke landschap ontstond in de voorlaatste ijstijd, toen het ijs het zand dat door rivieren was afgezet opstuwde. Qua hoogte valt het allemaal wel mee (maximum 75 meter boven de zeespiegel), qua sfeer is de Sallandse Heuvelrug best apart want de combinatie van zandgrond en veel lage begroeiing geeft het gebied een steppeachtig uitzicht.

Museum ‘Broer een leven lang boer’ Dat de gemiddelde Nederlander de boeren een warm hart toedraagt, werd bij de jongste verkiezingen wel duidelijk. ‘Broer een leven lang boer’ is een bescheiden museumpje dat in een schuur een aantal landbouwmachines uit de tijd van toen toont, aangevuld met een aantal plastic koeien en paarden. Slechts beperkt geopend, wel voorzien van een fraai terras.

Kristalmuseum Borculo Je verwacht het niet in een provinciestadje als Borculo, maar het Kristalmuseum is een absolute parel. Het voormalige gemeentehuis herbergt een schitterende collectie mineralen en gesteenten. Kinderen kunnen er goud wassen, in de diverse tentoonstellingsruimten krijg je een indrukwekkende verzameling gesteenten te zien die allemaal door een heldere uitleg worden geflankeerd. Over een pad door een nagebouwde mijn kom je uiteindelijk in de museumshop terecht waar je allerhande edelstenen kunt kopen. In het museum zit ook een sfeervolle taverne.

Kasteel Moyland Het waterslot van Moyland komt al in 1307 voor in de geschriften en werd in de negentiende eeuw aangepast in neogotische stijl. In 1990 werd de Stiftung Schloss Moyland opgericht met de Duitse deelstaat Nordrijn-Westfalen als motor achter het project. Sindsdien is het kasteelpark met beeldentuin vrij toegankelijk voor het publiek, in het kasteel zelf is een belangrijke collectie hedendaagse kunst ondergebracht.