Als Belgen zijn we bijna per definitie allergisch aan alles wat nog maar van ver naar regulering of controles ruikt, en al helemaal als die aangestuurd worden door de overheid. Neem nu de motorfietskeuring die al decennialang als een zwaard van Damocles boven onze hoofden hing. Zo worstelden particuliere en professionele verkopers van tweedehandsmotorfietsen met heel wat vragen. Maar hoe zit het nu echt? Wij trokken met een niet zo standaard supermotard naar het keuringscentrum in Wondelgem.
DE MOTOR
We melden ons aan met een Husqvarna 701 enduro die met een Dakar-ombouwkit werd omgeturnd tot supermotard. Het voorwiel is een kleinere 17” met aftermarket remklauw en remschijf. De einddemper is niet origineel maar wel voorzien van een dB-killer, de katalysator en voorbochten zijn wel nog standaard. De spiegels zitten gemonteerd op snel verwijderbare, niet originele RAM-mounts.
STAP 1: BOORDDOCUMENTEN
Als klant rijd je de motorfiets zelf door de keuring en dat doe je op eigen verantwoordelijkheid. Keuringmeester Patrick gaat eerst op zoek naar het chassisnummer om dat af te punten met de boorddocumenten. Zit het chassisnummer verborgen achter een kuipdeel, dan moet je dat zelf vooraf even demonteren – een keuringmeester mag immers geen onderdelen demonteren.
TIP: Vergewis je ervan dat je alle boorddocumenten bijhebt: zowel het inschrijvingsbewijs als het gelijkvormigheidsattest of COC (Europees gelijkvormigheidsattest). De nieuwe generatie inschrijvingsbewijzen bestaat uit twee identieke delen: eentje met het symbool van een motorfiets dat je bij de motor bewaart, en eentje met het symbool van een huisje dat je thuis bewaart. Neem ze allebei mee, de keuringmeester moet beide delen controleren op aanwezigheid. Wanneer de motorfiets wordt goedgekeurd zullen de beide delen worden doorprikt. Zorg er ook voor dat het chassisnummer zichtbaar is.
STAP 2: BANDEN & WIELEN
De banden moeten voldoen aan de laad- en snelheidsindexen die vermeld staan op de gelijkvormigheidspapieren. Hoewel Patrick zich bij onduidelijkheden vaak kan behelpen door het online op te zoeken, is deze info vaak lastig te verifiëren bij oldtimers. Belangrijk om te weten: als er geen gegevens beschikbaar zijn, leidt dat niet tot een afkeuring maar krijgt dat puntje een vermelding op de groene kaart.
Naast de laad- en snelheidsindex wordt ook de algemene staat van de banden, wielen en spaken nagekeken. Wat betreft het kleinere voorwiel van onze Husky (17 in plaats van 21”): omdat het COC ontbrak kon er geen controle op de conformiteit van de bandenmaat plaatsvinden. Achteraf zagen we dat op het COC 21” vermeld staat, wat voor afkeuring gezorgd zou hebben. De maatvoering van de banden en velgen wordt wel degelijk gecheckt, zorg dus voor de correcte velg- en bandenmaten.
TIP: Check vooraf de profieldiepte van je banden, net als de laad- en snelheidsindex.
STAP 3: LEKKAGE – KETTING & TANDWIELEN – SIGNALISATIE – LAGERS
Patrick gaat op zoek naar eventuele olielekken, zowel van de reminstallatie als het blok, en merkt op dat er te veel remvloeistof in de reservoirs zit. De remblokjes worden gecontroleerd, en ook de ketting en tandwielen worden van dichtbij gemonsterd; waarbij Patrick aangeeft dat de kettingbeschermer weleens durft te ontbreken. Daarna wordt de werking van de richtingaanwijzers, de claxon en de remlichten nagekeken.
De nummerplaat moet onder de correcte hoek staan, waarbij de nummerplaathouder voorzien moet zijn van een reflector en goed werkende nummerplaatverlichting. De nummerplaat zelf moet goed bevestigd zijn, of dat met schroeven of een kliksysteem is maakt niet uit. De spiegels, die op de Husky met RAM-mounts gemonteerd zijn, slagen met vlag en wimpel. Tot slot checkt Patrick nog het balhoofd en de achterbrug op speling; ook de stuuruitslag wordt getest. Die moet voorzien zijn van stops op het chassis.
TIP: Kom met een schoongemaakte motor naar de keuring, met een ketting die op de juiste spanning staat en tandwielen die in goede staat zijn. Naast werkende signalisatie zijn ook de reflectoren een aandachtspunt, die laatste zijn een vaak voorkomende reden voor afkeuring.
STAP 4: CO-METING & GELUID
Hoewel er een aftermarket einddemper opzit, doorstaat de Husqvarna de CO-meting – met dank aan de standaard voorbochten en katalysator. Patrick stelt echter onmiddellijk auditief vast dat de einddemper ook met dB-killer te enthousiast blaft. Op de papieren is terug te vinden dat de motor maximaal 89 dB mag produceren bij 4.000 tpm (wat oudere motoren betreft: volgens pagina 69 van het Handboek Motorfietskeuring mogen alle motoren gebouwd voor 1983 99 dB produceren, ongeacht het aantal cilinders). Omdat de Husky al op het gehoor duidelijk te luid is, wordt de dB-meter bovengehaald. Met dB-killer laat onze supermotard 98 dB optekenen, 10 meer dan toegelaten.
TIP: Monteer indien mogelijk de standaard uitlaat(demper), of maak gebruik van een app op je smartphone en voer zelf alvast een geluidsmeting uit. In theorie kan je voorrijden met een open uitlaat, maar hij moet wel voorzien zijn van een CE-keurmerk. Staat er ‘for track/race use only’ op je demper, dan solliciteer je ongegeneerd naar een rode kaart.
STAP 5: KOPLAMP
De Husky staat oog in oog met de Luminoscope, maar die krijgt de lichtbundel niet gevangen. De Dakar-ombouwkit bevat ook een sexy koplampunit, maar die staat te hoog en daarmee de koplamp dus ook.
TIP: Steeds meer dealers investeren in een koplamptester. Laat de motor afstellen volgens jouw gewicht, zodat dezelfde persoon bij de keuring op de motorfiets zit. Hoe de koplamp afgesteld moet worden, staat vermeld in het instructieboekje van je motorfiets.
STAP 6: REMTEST
We laveren naar de testbank. Op dit ogenblik is dat nog een remtestbank voor auto’s die met een kleine ingreep aangepast werd voor motoren en dat werkt op zich prima, maar toch gaat S.B.A.T. investeren in een nieuwe testbank waarin voor- en achterwiel geklemd worden in een teflon klem. Keuringmeester Patrick instrueert me om opbouwend te remmen zoals je dat als motorrijder ook op straat doet. We herhalen het kunstje nog eens met de achterrem en klaar is Kees.
TIP: Meld je aan met goed werkende remmen en rem opbouwend, zoals je dat ook op de openbare weg zou doen.
BESLUIT
De Husky krijgt een rode kaart vanwege het uitlaatgeluid dat 10 dB te hoog ligt, de koplamp die te hoog staat/niet correct is afgesteld, en de afwijkende velgmaat. De keuring op zich verliep erg vlot, met dank aan de geduldige en behulpzame keuringmeester.
Betekent de motorfietskeuring het einde van de tweedehandsmotor? Helemaal niet. Integendeel zelfs, als consument ben je beter beschermd. De verkoper betaalt 53 euro voor de motorfietskeuring: het basistarief bedraagt 48,10 euro, de validering van de aanvraag tot inschrijving kost 4,90 euro. Voor dat geld leg je een collega-motorrijder of opstapper wel een groen kwaliteitslabel voor, een garantie dat hij of zij op beide oren kan slapen – of alleszins niet wakker moet liggen van pakweg een nieuwe ketting/tandwielset. Vind je als particuliere verkoper de motorfietskeuring te veel gedoe, dan kan ook een motorhandelaar jouw motorfiets voorrijden bij een keuringscentrum.
Wat betreft motoren die werden aangekocht in het buitenland: om die te kunnen inschrijven, moeten ze ook gekeurd worden. Dat kan echter pas na zogenaamde dedouanering. Een motorfietskeuring na ongeval doorloopt dezelfde testen, maar de keuringmeester zal wellicht nog extra alert zijn. Dat zowel de motorsector, de keuringscentra als de particuliere kopers en verkopers een leercurve zullen moeten doorstaan is nogal wiedes, maar tijdens het gesprek met S.B.A.T. merkten we een grote bereidheid tot samenspraak en een duidelijk gemeenschappelijk doel: tweedehandsmotoren veiliger de weg op sturen.
Tekst Stefaan Buyze • Fotografie Peter Naessens